İtalyan doktor Maria Montessori tarafından geliştirilen Montessori eğitimi günümüzde en fazla kullanılan eğitim modellerinden biridir. Erken çocukluk döneminden ergenlik çağına kadar uygulanan bu sistem, her çocuğun ihtiyaçlarının, yeteneklerinin ve öğrenme hızlarının farklı olduğunu savunur. Bu eğitimin merkezinde çocuğun öğrenirken özgür bırakılması ve bu süreç içerisinde kendi ilgi ve becerilerini keşfetmesi vardır.
Montessori eğitimi sadece öğrenmeye dayalı bir sistem değildir. Bu sistemin amacı çocuğun sosyal ve duysal gelişimini de desteklerken, bir yandan da fiziksel koordinasyonunu geliştirmek ve bilişsel yeteneklerini ortaya çıkarmaktır. Ayrıca kendisine olan saygısını, güvenini ortaya çıkarmak ve yaratıcılığını geliştirmek bu felsefenin odak noktasını oluşturur.
Montessori eğitiminin merkez noktası çocuktur. Eğitim, her çocuk için farklı olarak programlanır ve bireysel olarak uygulanır. Bunun nedeni ise her çocuğun farklı gelişim göstermesi ve kendine özgü yeteneklerinin bulunmasıdır. Bu programlar sayesinde kendi öğrenme hızlarına göre ilerleme kaydederler.
Montessori Ne Demek?
Montessori, çocukların kendini keşfettikleri, öğrenme çeşitlerinden biri olan yaşayarak öğrenmeyi benimsemiş ve oyun merkezli bir eğitim sistemidir. Çocuklar, Montessori eğitiminde yaratıcı seçimler yaparak öğrenmeyi gerçekleştirirler. Öğretmen veya ebeveyn ise çocuğun yaşlarına uygun etkinlik ve oyuncakları sunarak eğitim sürecinin devamını sağlar.
Yönteme ismini veren Montessori, 1907 yılında ilk çocuk evinin kurar. Burada çocukları gözlemleyerek onların nelerden hoşlanıp hoşlanmadığını saptamaya çalışır. Bu çalışmaların sonucunda çocukların öğretmen masasından, şekerlerden, eğitici olmayan oyuncaklardan, ödüllerden ve cezalardan hoşlanmadığını; hareket etmekten, sessizlikten, özgürce faaliyet yapmaktan ve alıştırma tekrarından hoşlandıklarını belirlemiştir.
Montessori Eğitimi Temel Prensipleri Nelerdir?
Her eğitim sisteminin olduğu gibi Montessori eğitiminin de kendine özgü prensipleri vardır. Bu prensipler etrafında şekillenen eğitim sayesinde, çocuklar kendini keşfediyor ve potansiyel kişiliklerini ortaya çıkarıyor. Şimdibu sistemin temel prensiplerini kısaca açıklayalım:
Karma Yaş: Montessori tarzı eğitimde gruplandırma genelde üçer yaş aralığında yapılır. Bu gruplandırmada büyük çocuklar lider rolünü üstlenir. Küçük çocuklarda lider rolünü üstlenen büyükleri taklit ederek öğrenmeyi gerçekleştirirler. Aynı zamanda çocuklar hem yaşıtlarıyla hem de diğer yaştaki çocuklarla nasıl sosyal etkileşimde bulunacağını öğrenmiş olur.
Özgürlük: Çocuklar hangi materyal ile çalışmak istediğini ve onunla ne kadar süre geçirmek istediğini kendi belirler. Fakat bu tamamen özgür olmak gibi algılanmamalıdır. Çocuklar kendilerine tanınan alanda, yapmak istedikleri aktiviteleri özgürce seçmelidir.
Hazırlanmış Çevre: Çocukların kendi potansiyelini ortaya çıkarması için iyi hazırlanmış bir çevre oldukça önemlidir. Uyaranlarla dolu, kendi boyutlarına uygun materyaller ve alçak rafların bulunduğu ortam sayesinde bir yetişkinden yardım almadan kendi çevresini oluşturmuş olur. Böylece güvenli ve rahat bir ortamda öğrenmenin ve keşfetmenin farkına varır.
Yaşayarak Öğrenme: Çocuklarda öğrenme ilk olarak somut kavramlar sayesinde olur. Duyu organları ile çevreyi tanır ve zihninde işler. Somut olarak zihninde işlediği, dokunduğu, incelediği her şey öğrenmenin kalıcı olmasını sağlar. Kalıcı olarak öğrendiği bilgilerini de farklı alanlara yansıtabilmesi için edindiği bilgilere deneyimlemesi gerekir.
Başarılı Rehberler: Eğitimin başarılı sonuçlar vermesi için iyi bir rehberin (öğretmenin) olması gerekir. Çünkü Montessori eğitimi iyi bir bilgi birikimi ve deneyim gerektirir. Öğretmen her zaman iyi bir rehber olmalıdır. Her çocuğa, her ders için ayrı bir program hazırlamalıdır. Fakat bu programı uygularken sadece yol gösterici olmalıdır. Talimat vererek değil, öğrenci ihtiyaç duyduğu takdirde yardımcı olmalıdır.
Montessori Etkinlikleri ve Yaş Grupları
Montessori etkinlikleri çeşitli yaş gruplarına göre farklılık göstermektedir. Birçok farklı materyal, etkinlik ve oyuncak eğitimlerde kullanılmaktadır. Bu eğitim ve etkinlikler, ülkemizde genelde okul öncesi ve ilkokul yaş grubuna uygulanmaktadır. Fakat yurtdışında ortaokul ve lise düzeyinde de bu sistem tercih edilmektedir. Şimdi bu etkinlikleri yaş gruplarına göre kısaca özetleyelim.
0-3 yaş arası: 3 yaşa kadar olan süreçte çocuk, kendini güvenli bir ortamda hissetmek ister. Ayrıca bu yaş grubu çocuklara ilgi çekici bir ortam da tasarlamak gerekir. Çünkü bu dönemde kendini yeni keşfetmeye başlar. Kaba ve ince motor becerileri ve dil gelişimi de yine bu dönemde gelişmeye başlar. Bu yüzden planlanan tüm etkinlikler ve materyaller bu becerilerin gelişmesine uygun olmalıdır.
3-6 yaş arası: Bu dönemde çocuklar işlevsel bağımsızlığını kazanır. Duygularını kontrol etmeyi de öğrenmeye başlayan çocukların sosyal gelişimleri de gerçekleşmeye başlayacaktır. Ayrıca okuma-yazma ve matematik alanında da beceri kazanması bu dönem de gerçekleşecek. Bu yüzden bu alandaki becerilerini geliştirecek birçok materyale ihtiyaç duyulacaktır.
6-12 yaş arası: Bu dönem çocukların ilgi alanlarının ortaya çıktığı dönemdir. Çocukların özgüven kazanmasını sağlamak ve hayal gücünü desteklemek bu dönemde yapılması gereken en önemli hareket olacaktır. Yine bu dönemde çocuklar kültürel ve doğal hayattaki rolünü kavrayacağı için gezi ve müze ziyaretleri gibi etkinlikler düzenlemek rolünü kavramada önemli rol oynayacaktır.
Bunların dışında yapabileceğiniz birçok farklı etkinlik bulunmaktadır. Balon şişirme, kaşıkla kaptan kaba aktarma etkinliği, pet şişeden baloncuk yapma, çizgi takibi gibi daha montessori etkinlikleri çocuğunuzun gelişimi için faydalı olan etkinliklerdir. Tüm bu etkinlikleri evde de rahatlıkla yapabilirsiniz. Bu etkinlikler sayesinde hem eğlenceli vakit geçirecek hem de yeni şeyler öğrenecek.
Montessori Oyuncakları Nelerdir?
Her çocuğun kendine has bir öğrenme şekli ve kendine özel yetenekleri vardır. Bu yüzden her çocuk ve her yaş grubu için farklı montessori oyuncakları vardır. Bunları örneklendirecek olursak:
- 0 yaş: Ayna, çıngırak, kitap, tutup çekme oyuncakları ve duyularını geliştiren oyuncaklar
- 1 yaş: çubuğa halka geçirme, bloklar, renk eşleştirme, birkaç parçadan oluşan yap-boz ve deliklerden şekiller çıkarma
- 2-3 yaş: Geometrik kuleler, yapbozlar, bloklar, oyun hamuru, boncuk geçirme seti, eşleştirme kartları
- 4 yaş: Sayı çubukları, bağcık bağlama, tat şişeleri
- 5 yaş: Halka atma, zımpara harfler, kum tepsisi, ahşap tamir seti
- 6 yaş: Halı dokuma tezgahı, kutu oyunları, matematik küpleri
Montessori Eğitimi ve Montessori Mobilyaları Kullanımı
Montessori eğitimi için etkinlikler ve oyuncaklar kadar Montessori mobilyaları da oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Bu mobilyalar ile döşenen çocuk odaları çocukların rahatça hareket etmesini sağlarken bir yandan da gelişimine yardımcı olur. Hareket alanını kısıtlayan, beşikler, dolaplar ve komidinler çok tehlikeli olabilir. Bu yüzden odasındaki tüm mobilya ve materyaller onun rahatça davranmasına olanak sağlamalıdır.
Montessori mobilyalarının birçok yararı bulunmaktadır. Bir yandan çocuğu özgürleştirirken, bir yandan da sade ve doğallık içerir. Aynı zamanda Bu mobilyalar sayesinde çocuklarınız istediği her şeye özgürce dokunabilme fırsatına kavuşur.
Smarh Ahşap Montessori mobilyaları tüm bu özellikleri kaliteyle buluşturuyor. Çocuğunuz için en iyi mobilyaları arıyorsanız web sitemizde bulunan mağaza bölümümüzü mutlaka ziyaret edin. Miniklerimizi sevindirecek, odasını renklendirecek ve gelişimine katkıda bulunacak tüm mobilya çeşitleri Smart Ahşap güvencesi altındadır.